Budowanie wzajemnego zaufania

Zajęcia integracyjne dla pierwszych klas gimnazjum


Czas trwania ok. 3-4 godziny
Cele:
– integracja i lepsze poznanie się uczniów i wychowawcy,
– budowanie wzajemnego zaufania,
– nabywanie umiejętności mówienia o sobie i słuchania innych.
Pomoce:
magnetofon, maskotka, pisaki, duże kartki papieru, nagrania z pedagogiki zabawy
Metody pracy: niedokończone zdania, zabawy ruchowe, praca w parach, praca w grupach, dyskusja

CZĘŚĆ I

1. Niedokończone zdania (na tablicy lub na rozłożonych dużych arkuszach papieru), uczniowie dopisują wchodząc na zajęcia, w sali krzesła ustawione są w kręgu.
– Mam nadzieję, że w gimnazjum .............................................
– Najbardziej lubię ..................................................................
– Teraz czuję .........................................................................
– Umiem ...............................................................................

2. Powitanie stojąc w kręgu "ZOOM". Prowadzący wyciąga rękę do przodu z zaciśniętą pięścią, uniesionym kciukiem do góry i mówi: ZOOM! Każdy kolejno powtarza ten gest. Następnie dwukrotnie przyspieszamy, jak potrafimy najszybciej. I wreszcie wszyscy razem wykonujemy ten gest.

3. Zabawa przy muzyce "Obcy w obcym mieście". Prowadzący mówi, że jesteśmy obcy i przyjeżdżamy do dużego miasta, wysiadamy z pociągu. Zagubieni, spłoszeni spoglądamy w podłogę i spacerujemy, nie znamy tu nikogo, po chwili chodząc patrzymy na swoje stopy, na kolana, po jakimś czasie na ubrania. Chodzimy dalej spoglądając na twarze, patrząc sobie w oczy, następnie witamy się z kim chcemy, podajemy sobie dłonie.

4. Uczniowie wraz z wychowawcą siadają w kręgu.
A. "Prezentacja imion". Przedstawianie się z imienia i nazwiska, układanie rymowanki do imienia, pseudo lub ksywa.
B. "Imię do imienia", rzucanie maskotką do siebie, np. Ania rzuca do Doroty itd.
C. "Moje prawe miejsce jest puste", wszyscy siedzą w kręgu, w którym jedno krzesło jest puste. Ten obok kogo jest puste mówi, moje prawe miejsce jest puste proszę........... (wymienia imię proszonej osoby, głównym celem tego ćwiczenia jest wymieszanie się uczniów, aby rozdzielić tych, którzy się dobrze znają).

5. Po wymieszaniu uczestników łącznie z wychowawcą (który cały czas bierze udział w zabawie, tak jak uczniowie), dzielimy na A-B. Teraz uczniowie w parach rozmawiają ze sobą, mówią o sobie co chcą, następnie będą się nawzajem przedstawiać (jedni są bardziej, inni mniej rozmowni - nie nalegamy, nie zmuszamy).

CZĘŚĆ II

1. Wszyscy siedzą w kręgu, uczniowie wzajemnie się prezentują, A przedstawia B, a B przedstawia A.

2. "Powitanie" prowadzący mówi: "Witam wszystkich, którzy....................

* lubią mleko (wstają ci, co lubią mleko)
* uwielbiają lody (wstają ci, co lubią lody)
* mają dzisiaj na sobie coś żółtego...
* są jedynakami
* mają braci
* lubią wakacje itd.

3. Zawarcie kontraktu, omówienie podstawowych jego zasad. Kontrakt będzie obowiązywał w czasie dzisiejszego spotkania, na zajęciach i podczas wspólnej wycieczki lub ogniska. Prowadzący sugeruje zawarcie takiego lub podobnego kontraktu na cały rok szkolny podczas najbliższej godziny wychowawczej.
Punkty kontraktu:

* Mówimy sobie po imieniu.
* Mówi jedna osoba.
* Tu i teraz ...............................
* Mówimy o problemach, nie o osobach
* Jesteśmy punktualni
* Mówimy co chcemy (dotyczące tematu dyskusji)
* Możliwe stosowanie minimum udziału
* ..............................................................

CZĘŚĆ III

1. Prowadzący odczytuje niedokończone zdania, uczestnicy siedząc w kręgu wysłuchują, co napisali wchodząc na zajęcia:
- Mam nadzieję, że w gimnazjum ...........
- Najbardziej lubię ....................................
- Teraz czuję ...........................................
- Umiem ..................................................
Nie komentujemy zdań, podkreślając jedynie, że każdy ma jakieś swoje oczekiwania, umie czy lubi inne rzeczy od pozostałych. Każdy z nas jest inny, a obecnie łączy nas wspólna klasa pierwsza gimnazjum, do której będziemy razem chodzili trzy lata.

2. Zabawa "Lina". Abyśmy dobrze czuli się w tej klasie, musimy wciągnąć linę na naszą symboliczną tratwę, na której będziemy razem na dobre i złe przez kolejne lata nauki. Wszyscy siedzimy w kręgu, prowadzący mówi: trzymam początek liny okrętowej, ciężkiej i długiej, musicie mi pomóc ją przeciągnąć. Przesyła w prawo początek "liny", każdy podaje następnemu, po chwili wszyscy przeciągają linę na swoich kolanach. Gdy już wszyscy ją trzymają, podnosimy jednocześnie dwoma rękami do góry i powolutku wyrzucamy za siebie. Od tego czasu stanowimy jedność, dryfujemy razem, wzajemnie sobie pomagając i wspierając się.

3. "Kwiatek", zabawa integracyjna.
A. Dzielimy uczniów na kilka grup wg pór roku, lub 1, 2, 3, 4, - jedynki razem, itd. Każda grupa otrzymuje duże kartki papieru i pisaki. Rysują duży kwiat tyle płatków, ilu uczestników w grupie. Kwiatek ma okrągły środek jak słonecznik.
B. Praca indywidualna. Każdy podpisuje imieniem swój płatek, wypisując na nim swoje indywidualne cechy charakteru, zainteresowania i in. (Dla ułatwienia dobrze jest mieć listę cech, bo dzieci nie zawsze wiedzą, co pisać lub jak nazwać niektóre swoje cechy, wady czy zalety). Praca w grupach przebiega przy muzyce.
C. Dyskusja w grupach. Wpisanie do środka kwiatka cech łączących grupę, wspólnych dla kilku osób. Praca przy muzyce.
D. Prezentacja grup. Lider grupy zawiesza "KWIAT" na ścianie i komentuje, co ich łączy jako grupę, czytając tylko środek kwiatka. Każda grupa robi to samo. Gdy mamy czas lub mniej liczną klasę, można odczytywać najpierw płatki, później środek kwiatka.
E. Dyskusja na forum klasy - jakie mamy wspólne cechy jako klasa, wybieramy wspólne ze środków i wypisujemy. (Uczniowie piszą, np. wspólne dla klasy: lubimy sport, wakacje, pomagamy innym, odwaga czy radość).

Prowadzący komentuje i podkreśla, że przy tej zabawie poznaliśmy się jeszcze lepiej i bliżej. Podziękowanie za zabawę (kwiaty mogą zostać na ścianach).

CZĘŚĆ IV

1. "Krótkie polecenia przy muzyce" - zabawa. Włączamy magnetofon, uczniowie chodzą, a my wydajemy polecenia, np.: uściśnij jak najwięcej dłoni, znajdź kogoś, kto ma niebieskie oczy, powiedz komuś coś miłego, stań na jednej nodze i in.

2. "Ucieranie ciasta", zabawa przy muzyce (z pedagogiki zabawy KLANZA). Ponieważ już się trochę poznaliśmy, czas na poczęstunek, upieczemy wspólnie ciasto. Uczestnicy siedzą w kręgu, powtarzają gesty za prowadzącym w takt muzyki. Powtarzamy kilka razy.
- Na niby ucieramy ciasto w makutrze.
- Otrzepujemy ręce o siebie, nogi.
- Wbijamy jajka raz z lewej, raz z prawej strony.
- Ugniatamy ciasto rękoma.
- Wałkujemy.
- Ozdabiamy.
- Pieczemy.
- Częstujemy.

3. Dziękujemy za zabawę.

4. Ewaluacja zajęć. Uczniowie wypowiadają się, co im dały te zajęcia, co się podobało lub nie.

Anna Bokalska

NOTKA: Anna Bokalska – pedagog szkolny w Gimnazjum w Kluczach

Bibliografia:
1. Jachimska M., Grupa bawi się i pracuje, Oficyna Wydawnicza Unus, 1994.
2. Beverley Hare, Bądź asertywny, Wydawnictwo JK, 1999.
3. Gordon T., Wychowanie bez porażek, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa, 1995.
4. Bodanko A. Wspomaganie procesu wychowawczego programami profilaktyczno-edukacyjnymi, Wydawnictwo Impuls, Kraków 1999.
5. Ostrowska K., W poszukiwaniu wartości, Wydawnictwo Rubikon, Kraków 2004.
6. Sadowska E., Lekcje wychowawcze, Wydawnictwo Seventh Sea, 2000.

artykuł opublikowano w numerze 09/2007 miesięcznika Wychowawca