Już Konfucjusz wiedział, że nie ma lepszego sposobu na przyswojenie wiedzy niż ten w myśl zasady "nauka przez zabawę". Zwłaszcza, jeśli chodzi o treści związane z historią czy dziedzictwem kulturowym. Stąd też konfucjańskie: "powiedz mi, a zapomnę, pokaż mi, a zapamiętam, pozwól mi zrobić, a zrozumiem" doskonale wpisuje się w questing.

Dobry sposób na poznanie historii
Turystyka z zagadkami czy odkrywanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego, to najczęściej spotykane w Polsce określenia na questing. Jeśli dodamy, że jest to zabawa łącząca elementy harcerskich podchodów i gier terenowych, której zwieńczeniem jest odnalezienie skarbu – mamy prawie kompletną definicję. Prawie. Bo questing to coś więcej. To metoda, która może stać się alternatywą do tradycyjnych lekcji historii, przyrody czy nawet WOS - u.

Z guestingiem po edukację
Każdy region, każde miasto, każda okolica może poszczycić się czymś, co ją wyróżnia. Dla jednych będzie to zapomniana legenda, dla innych niespotykane elementy krajobrazu, dla jeszcze innych ciekawe okazy fauny i flory. Jednak wszystkie te elementy tworzą tożsamość miejsc, których dotyczą. Dzięki questingowi w nieszablonowy sposób możemy stać się uczestnikami fascynującej przygody, która zaprowadzi nas do skarbnicy wiedzy. Warto więc na chwilę przystanąć i spróbować rozwiązania słownych zagadek, będących kluczem do odkrycia dziedzictwa kulturowego regionu, o którym opowiadają. Dzięki ciekawie poprowadzonej narracji, uczeń w edukacyjną przygodę angażuje emocje i nie tylko identyfikuje się z miejscem, zapamiętuje także informacje tego miejsca dotyczące.

Ten proces ma także inny, głębszy wymiar. Buduje i wzmacnia więzi społeczne. Stawia na pracę zespołową, a więc umiejętność niezbędną do funkcjonowania społeczeństwie. To z kolei jedno z podstawowych, jeśli nie prymarnych, zadań stawianych przed współczesną szkołą. Każdy bowiem może taki quest przygotować. Co najważniejsze, jego autorami mogą być także sami uczniowie. I to zarówno młodzież zamieszkująca dany teren, jak i dzieci przyjeżdżające np. na Zieloną Szkołę.

Uczniowie tworząc quest muszą wykazać się pomysłowością, umiejętnością układania pozyskanych wiadomości w wierszowane zagadki. Stąd przygotowywanie questów, to proces, który wzmacnia więzi w klasie, uczy zasad współpracy. Pomaga odkryć swoje umiejętności i rozwinąć umiejętności. Sam questing, nie ogranicza się jednak do murów szkoły. Pozwala na wzajemne spotkanie różnych osób, należących do tej samej lokalnej społeczności. Dzieci, młodzież biorące udział w tworzeniu questów mają szansę poznać osoby posiadające wiedzę na temat regionu, jego historii, legend czy anegdot. Często najbliższą okolicę, którą znają od dzieciństwa, odkrywają na nowo, nie mogąc wyjść ze zdumienia jak wiele skarbów mogą spotkać.

Uczyć bawiąc
Edukacja połączona z zabawą to jeden z aspektów questingu.. Taka niewątpliwie towarzyszy i tworzeniu questów, i ich realizacji. Jest o tym przekonany Łukasz Wilczyński z Planet PR, trener questingu w Polsce. Uczestnik zabawy przeistacza się w poszukiwacza skarbów. Na początku dostaje mapkę i opis, czyli zapisane prozą lub wierszem zadanie do zrealizowania. Wędruje zgodnie z instrukcjami rozwiązując zagadki i łamigłówki, Tym sposobem dociera do miejsc, tajemnic, legend, ciekawych zjawisk przyrodniczych, które nie są opisane w żadnym przewodniku. Nie można znaleźć ich w Internecie – mówi Wilczyński. Na końcu wędrowiec odkrywa skarb - przeważnie skrzynkę z pieczątką, poświadczającą, że rozwiązał quest.

Questing po polsku
Pierwsze questy już są. Mapa Polski jest sukcesywnie wzbogacana w coraz to nowe ścieżki questingowe. Jednym z miejsc, gdzie powstaje największa, jak do tej pory ilość questów, to świętokrzyski Bałtów. W tym celu zainicjowany został projekt Bałtów polską stolicą questingu (http://www.baltow.questing.pl), w którym powstanie 20 questów, przygotowanych przez mieszkańców Bałtowa – właścicieli gospodarstw agroturystycznych i młodzież zrzeszoną w Klubie ‘Bałtek’. Na zakończenie, najlepsze questy zostaną wydane w formie albumu kolekcjonerskiego.

Urozmaicony teren Bałtowa znakomicie nadaje się do tworzenia tematycznych wycieczek wokół tropów dinozaurów, jaskiń, ciekawej roślinności, układu wodnego czy zabytków - mówi Jarosław Kuba, dyrektor Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Gminy Bałtów „Bałt”. To właśnie dinozaury stały się bohaterami wzorcowego questu, Podążając śladami historii w Żydowskim Jarze, tropiąc hasła, odkryć można tajemnicę sprzed milionów lat. To, co będzie wspólnym dziełem właścicieli gospodarstw i opiekującymi się nimi młodymi ludźmi, trafi bowiem do jeszcze jednej grupy odbiorców – turystów odwiedzających Bałtów. Mile widziane będą również grupy szkolne.

Questing to najnowszy światowy trend w popularyzacji wiedzy dotyczącej historii miejsc. Ma szansę stać się ciekawą alternatywą dla dzieci i młodzieży realizującej program w ramach tzw. ‘Zielonych Szkół” – mówi Łukasz Wilczyński z Planet PR.

A korzyści?
Gotowe questy mogą być doskonałą i atrakcyjną formą przekazywania wiedzy. Dotarcie do tajemnic, legend, ciekawych zjawisk przyrodniczych, które nie są zapisane w żadnym podręczniku, może się okazać fascynującą przygodą. Ale nie tylko to. Wiedza nabyta poprzez osobiste doświadczenia z pewnością na długo zapadnie w pamięć.

Renata Poreda

p.s. O samym questingu można poczytać także pod linkami:
- http://www.national-geographic.pl/aktualnosci/pokaz/questing-w-ktora-strone/
- http://planetpr.pl/Rodzinne_szlaki_poznania/option,16,action,news_show,news_id,1138,cat_id,81
- http://www.planetpr.pl/Baltow_polska_stolica_questingu/option,16,action,news_show,news_id,1079,cat_id,81