Przeciążenie strun głosowych czy uczucie suchości w gardle towarzyszą coraz większej ilości osób. Wśród najbardziej zagrożonych znajdują się pedagodzy, dla których głos jest podstawowym narzędziem pracy. Rok 2010, poświęcony głosowi, skłania nas do odpowiedniej profilaktyki.

W porównaniu do Europy Zachodniej czy Stanów Zjednoczonych, w Polsce odnotowuje się dwa razy więcej zachorowań związanych z narządami głosu. Niejednokrotnie to następstwo tzw. chorób zawodowych, czyli tych będących bezpośrednią konsekwencją warunków pracy i wykonywanego zawodu. W pełni zdrowy głos jest potrzebny każdemu człowiekowi, zwłaszcza wtedy, gdy musi sprostać wymaganiom związanym z pracą. I mimo, że głos jest podstawowym narzędziem pracy aktorów czy śpiewaków, według badań Instytutu Pracy to jednak nauczyciele poświęcają najmniej czasu na profilaktykę i ćwiczenia związane z prawidłowym wykorzystaniem głośni.

Oni pomogą

Niestety - nie wszyscy nauczyciele są świadomi wagi problemu. A wielu z tych, którzy są - nie ma czasu lub po prostu nie wie jak zajmować się swoim głosem. Jednak w związku z rosnącym zapotrzebowaniem powstaje coraz więcej inicjatyw mających pomóc w rozwiązaniu tego typu kłopotów.

Praca nad własnym głosem może przybierać różnorodne formy – od indywidualnych lekcji lub grupowych zajęć, warsztatów, kursów, szkoleń prowadzonych przez logopedę, specjalistę emisji głosu, poprzez konsultacje z lekarzem foniatrą, aż do samodzielnie wykonywanych ćwiczeń usprawniających narząd głosowy i rozwijających jego możliwości.

W Internecie można znaleźć wiele poradników i zasad, jak dbać o głos. Jedną z popularniejszych witryn na ten temat jest Easyvoice.pl, na którym znajdziemy nie tylko artykuły i forum, ale także ofertę autorskich szkoleń na temat pracy z głosem. Podobnym serwisem jest Emisjaglosudlanauczyciela.pl, ale ten dedykowany jest specjalnie nauczycielom. Portal stale organizuje warsztaty zamknięte dla nauczycieli, które uczą m.in. jak mówić bez wysiłku i zmęczenia. Zajęcia oferowane są szkołom, które chcą dobrze przygotować grono pedagogiczne do prawidłowego korzystania z aparatu mowy.

Głos w sprawie głosu

Zagadnieniem głosu zainteresowały się także: Wyższa Szkoła Edukacji integracyjnej i Interkulturowej w Poznaniu, Polski Związek Logopedów oraz Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli „Uni-Terra”. Wspólnie zorganizowali w listopadzie konferencję pt. „Głos w sprawie głosu”.

- Uczestnicy dowiedzieli się, w jaki sposób zadbać o głos, by służył wiele lat oraz pozwolił na skuteczne komunikowanie się w różnych sytuacjach. Prelegenci przedstawili także zasady prawidłowej emisji głosu, roli stresu zawodowego w rozwoju jego zaburzeń oraz metody profilaktyki i rehabilitacji zawodowych problemów z głosem – wyjaśnia Luiza Kalupa z Wyższej Szkoły Edukacji Integracyjnej i Interkulturowej.

U wielu nauczycieli obawa o stratę głosu na długo przed czasem odejścia na emeryturę jest czynnikiem, który nie tylko „wspomaga” obciążenie aparatu mowy, ale także działa wręcz depresyjnie. Dlatego tak istotne jest uświadomienie i przyzwyczajenie nauczycieli do regularnego i świadomego troszczenia się o swój głos.

Profilaktyka

Kluczem do zachowania zdrowego i dźwięcznego głosu jest świadomość i profilaktyka. Chcąc ustrzec się przed poważnymi schorzeniami, konieczna jest jego codzienna higiena. Specjaliści zalecają wykonywanie specjalnych ćwiczeń rozluźniających mięśnie twarzy i szyi. Ćwiczenia te są szczególnie pomocne przed długotrwałymi przemówieniami, kiedy to pojawia się ryzyko nadwyrężenia strun głosowych. Regularne wykonywanie ćwiczeń z pewnością przyniesie pozytywne efekty.
Chcąc ustrzec się przed popularną chrypką należy natomiast jak najmniej przebywać w zadymionych pomieszczeniach i pić dużo niegazowanej wody mineralnej podczas mówienia. Przebywając na dworze w okresie jesienno-zimowym powinniśmy starać się oddychać tylko przez nos, tak aby zimne i suche powietrze nie dostawało się bezpośrednio do krtani.

Odpowiednia profilaktyka, emisja i rozgrzewka – powinni o tym pamiętać nie tylko nauczyciele, ale także inne osoby wykorzystujące głos jako narzędzie pracy. Dzięki nim zachowamy dźwięczny, zdrowy głos i będziemy się nim cieszyć przez wiele lat.

(artykuł nadesłany)